Συνέντευξη FF.C (Μέρος 1ο)
- Ας ξεκινήσουμε με ένα ταξίδι στο παρελθόν. Είστε το πιο παλιό hiphop ελληνικό σχήμα. Πως σας φαίνεται αυτό;Τυχαίνει να είμαστε εμείς. Είναι η πραγματικότητα, ξεκινήσαμε το ''87 όταν δεν υπήρχε κανείς άλλος. Παλιότερα μας φαινόταν σημαντικό. Δεν έχει σημασία πόσο παλιό είναι ένα group ή πόσο καινούργιο αλλά πως πράττει. Μπορεί να είσαι παλιός και να κάνεις του κόσμου τις χαλάστρες.
- Είναι καλά οχυρωμένη;
Ναι, το κατα δύναμη. Εμείς το βιώνουμε. Τώρα το πως βγαίνει και το πως το αντιλαμβάνεται κάποιος δεν ξέρουμε.
- Τρεις φίλοι μαζεύονται σ''ένα σπίτι και την βρίσκουν με hiphop. Τι έγινε το περίφημο ''87;
(Κώστας) Βασικά την όλη ιστορία ξεκίνησε ο Δημήτρης το ''86, και από πριν έφτιαχνε κάποια πράγματα με synthesizer και πειραματιζόταν.
(Δημήτρης) Μετά από 6 μήνες συνάντησα τον Κώστα μέσω του breakdance που τότε ήταν η μεγάλη αγάπη και συνδεόταν με το hiphop.
(Κώστας) Ο Δημήτρης είχε ήδη ένα συγκρότημα τελειώς ερασιτεχνικά, πιτσιρικάδες τότε 15 χρονών, που για μεγάλο χρονικό διάστημα παρέμεινε. Ήταν όλα για την παρέα και αυτό έτσι έβγαινε. Το ''87 ήταν η χρονιά που είπαμε ότι είμαστε οι FF.C και αρχίσαμε να φτιάχνουμε κάποια πράγματα, σε αγγλικό στίχο σε πρώτη φάση.
- Αγγλικό στίχο;
(Κώστας) Αυτό είναι το μόνο πράγμα που θα θελα προσωπικά να είχα διαφορετική αντίληψη από τότε. Για την τότε κατάσταση ήταν φυσιολογικό να κάνεις ραπ στα αγγλικά, τώρα είναι αλλιώς. Όλα τα ακούσματα που υπήρχαν τότε ήταν σε ξένο στίχο. Δεν υπήρχε κανεις να κάνει ελληνικό ώστε εμείς να τον ακούσουμε. Το ελληνικό σιγά-σιγά ανακαλύψαμε ότι επειδή είναι η δικιά μας γλώσσα και αφού το ραπ είναι για να λέει πράγματα και να καταλαβαίνει ο άλλος, πρέπει να τα πεις στη δικιά σου γλώσσα για να σε καταλάβουν καλύτερα. Το πρώτο ελληνικό κομμάτι το γράψαμε το ''87 πιο πολύ για να πειραματιστούμε αλλά μετά συνεχίσαμε στα αγγλικά.
Τότε ήταν εντελώς για τη φάση. Εμείς δεν είχαμε καμιά ιδέα για το τι θα μας προκύψει στην πορεία, ούτε περιμέναμε να υπογράψουμε. Όταν γνωριστήκαμε, υπήρχε μια κατάσταση. Υπήρχαν συγκεκριμένα μέρη που μπορούσαμε να πάμε και να αράξουμε, διασκεδάζοντας και χορεύοντας (στο Roxy). Τότε υπήρχε πολύ κέφι, πολύ χορός. Στο studio έπρεπε μέσα σε 2 ώρες να έχεις έτοιμο κομμάτι, να το γράψεις σε μια κασσέτα, να πάμε στο Roxy και να βάλει το κομμάτι. Ήταν πολύ ωραία φάση, πιο αγνά τα πράγματα. Τα περισότερα κομμάτια τότε, βάζαμε το beat και τα ραπάραμε πάνω σε ένα κασσετοφωνάκι. Που λεφτά για studio;
- Το FF.C τότε σήμαινε "Funky Fresh Concept";
Επηρεασμένοι απ''τα old school ονόματα, επειδή μεγαλώσαμε μ''αυτά, το βγάλαμε έτσι. Ήταν ορολογίες που τις συναντούσες συχνά σε αμερικάνικα συγκροτήματα. Μετά ψάχναμε άλλες ονομασίες, όσο προχωράγαμε και την ψάχναμε περισσότερο σαν τρόπο σκέψης. Από ένα σημείο και μετά ακουγόταν κάπως παιδικό, δεν κολλαγε. Μετά περάσαμε μια φάση που λεγόμασταν "Fight Fashion Captivity", στο "Σκληροί Καιροί", που σημαίνει "ενάντια στην αιχμαλωσία της μόδας". Υπήρχε μια φυσιολογική εξέλιξη από τα πρώτα βήματα.
- Η "Dustheadz Click" πως εμπλέκεται στη φάση;
Το ''96 έγινε αυτή η κατάσταση, συζητούσαμε να γίνει κάτι πιο ομαδικό. Τότε ήρθαμε σε επαφή με τους "Razastarr" και είδαμε ότι κολάμε και σαν χαρακτήρες. Ήταν το αποτέλεσμα στενής παρέας μαζί τους. Τους ΝΕΒΜΑ τους γνωρίσαμε σε ένα live στην Καλαμάτα ενώ ήταν ακόμα στη Freestyle Productions. Μαζευόμασταν σε ένα σπίτι και κάναμε freestyle με τις ώρες, αβίαστα όλα.
- Οι Σκληροί Καιροί ήταν βιαστική κίνηση ή απλά πόθος να εξωτερικεύσετε συναισθήματα;
Και τα δύο βασικά. Το μόνο που είχε βγεί τότε ήταν η "Διαμαρτυρία" των Active Member, δεν υπήρχε τίποτε τότε. Απλά ότι έγινε με τους Razastarr έγινε και τότε, κολήσαμε σα παρέα με τον Μιχάλη για ένα κοινό σκοπό, την μουσική. Είχαμε ταμείο το οποίο ενισχύαμε οικονομικά κάθε βδομάδα με την προοπτική ότι τα λεφτά που θα μαζευτούν, θα βγάλει ο Μιχάλης (BD Foxmoor) την Διαμαρτυρία, θα πουληθούν οι δίσκοι από χέρι σε χέρι σε φίλους και γνωστούς. Ο Δημήτρης του είχε προτείνη να ηχογραφίσει στο "XORIZON" και τον βοήθησε στο studio σε πολλά κομμάτια. Είχαμε και δύο συμμετοχές σε δύο κομμάτια, ήταν πολύ δεμένη η φάση. Το σχέδιο ήταν να κυκλοφορήσει η Διαμαρτυρία, από τον Μιχάλη και τον MC Dee, και μετά ο δίσκος ο δικός μας και τους K.O.P (ένα συγκρότημα απο την καισαριανή). Σχεδιάζαμε τότε όλοι μαζί πως θα γίνει να βγει ένας δίσκος αφού οι εταιρίες δεν ενδιαφέρονταν, να γίνει κάτι ανεξάρτητο. Με τα λεφτά από την Διαμαρτυρία θα έβγαινε ο δικός μας δίσκος και με τα λεφτά του δικού μας δίσκου θα έβγαινε ο δίσκος των Κ.O.P, αυτός ήταν ο λόγος που είχαμε ταμείο. Τελικά δεν πήραμε φράγκο, απ''αυτήν την ιστορία αλλά και από τo live που κάναμε με τους Active Member στο Πέραμα σε ένα μικρό μαγαζάκι. Ο Μιχάλης είπε ότι θα μπούν στο ταμείο και εμείς δεν είχαμε αρχικά πρόβλημα μ''αυτό. Και όταν ξεχωρίσαμε τη θέση μας πάλι δε ζητήσαμε τίποτα. Είμασταν πολύ ανεξάρτητοι για να είμαστε σε μια τέτοια φάση που ήθελε συγκεκριμένο στυλ και άποψη, εμείς τα είδαμε αλλιώς τα πράγματα. Αυτές οι σχέσεις στηρίζονται στην εμπιστοσύνη και όταν αυτό κλονίζεται δεν μπορεί να υπάρξει συνέχεια. Εμείς δεν περιμέναμε ποτέ ότι θα μας πει κάποιος ψέμματα, πιστεύαμε πραγματικά ο ένας στον άλλον και όταν αργότερα έγιναν και άλλα πράγματα καταλάβαμε ότι δεν ήμασταν όλοι μαζί τελικά. Η αφορμή όμως για να φύγουμε ήταν όταν βγήκε η Διαμαρτυρία και περιμέναμε τον δικό μας δίσκο, ο Μιχάλης μας είπε ότι βρήκε έναν Ελληνοαμερικάνο χρηματοδότη για να βγάλει το δίσκο, όχι όμως σαν FF.C αλλά "BD Foxmoor Presents". Εμάς όμως δεν μας ανακάλυψε ο Μιχάλης, υπήρχαμε πριν τον Μιχάλη στη φάση του hiphop και αυτό δεν μας κάθησε καλά. Το συζητήσαμε και ας επέμενε ότι μόνο έτσι μπορεί να βγει και τα κατάφερε γιατί είχαμε βρεθεί στο studio (Horizon) την προηγούμενη και του είπαμε ότι "Άυριο κόβουμε τον δίσκο!! αν θέλεις πέρνα ..." και ήρθε με αποτέλεσμα όταν εμείς τελείωσαμε και ήταν να φύγουμε αυτός μιλούσε με κάποιους και θεωρήσαμε σωστό να τον χαιρετίσουμε και να φύγουμε χωρίς αυτόν. Το αποτέλεσμα το είδαμε στο label του δίσκου που εγράφε το όνομα της Freestyle. Από τότε δεν έχουμε πολλές επαφές, λέμε τι έγινε με μας και μετά δεν ξέρουμε την πορεία του. Υπάρχουν άλλοι που είναι μέσα σ''αυτή τη φάση και ίσως μπορούν να πουν κάτι. Αυτά πρέπει να ειπωθούν και από μας πλέον και ο κόσμος να ακούσει και τις δύο πλευρές, όχι μόνο λόγια ενός ανθρώπου.
- Νιώθετε ότι εξαπατηθήκατε από ορισμένα πρόσωπα;
Δεν είναι μόνο ο συγκεκριμένος άνθρωπος που αναφερθήκαμε, αλλά και συνεργάτες και ανθρώπους πέρα από συγκροτήματα. Managers, άτομα με ψεύτικες υποσχέσεις που είχαν αντίκτυπο πάντοτε σε μας. Κλείναμε κάποιο live και μέχρι να έρθει η στιγμή να παίξουμε, είχαμε περάσει τα πάνδινα. Να σου λένε ότι όλα είναι έτοιμα και μιάμιση ώρα πριν τη συναυλία να μην υπάρχει dat, να λείπουν καλώδια όλα λόγω κακής οργάνωσης. Και επειδή δεν είμαστε άτομα με τις τρομερές διασυνδέσεις ούτε βρεθήκαν τα άτομα που πραγματικά ήθελαν να βοηθήσουν, καταλήξαμε να μη κάνουμε πολλές συναυλίες. Όταν είσαι νέος και έχεις τη δίψα να ανέβεις τη σκηνή και να παίξεις, πιστεύεις τα λόγια του καθενός και τον ακολουθεί. Το μόνο που ζητάγαμε είναι να εξασφαλίσουμε ένα μέρος ώστε να έρθει ο κόσμος να μας δεί, μη μιλήσουμε για ποσά. Πιο πολύ μπαίναμε μέσα εμείς και παίζαμε τζάμπα σε κάθε μέρος και πάντα βγάζαν οι μαγαζάτορες. Όταν πλέον μου λέει κάποιος για live, είμαι πολύ επιφυλακτικός γιατί δε μπορώ πλέον να πιστέψω κανέναν.
- Η δικιά του πλευρά ποια ήταν στο θέμα;
Είναι πολύ ξεκάθαρη. Εγώ είμαι μόνος μου και όλοι οι υπόλοιποι είναι "Προδότες". Δεν χωριστήκαμε εχθρικά, ούτε μαλώσαμε. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί βγήκαν αυτές οι φήμες για προδότες, για ποιο λόγο; Έχουμε ακούσει τόσα πολλά. Για αρκετό καιρό είχαμε αποφασίσει να μη μιλάμε γι''αυτό το θέμα και όταν μας ρωτάγαν απαντούσαμε ότι δε θέλουμε να αναφερθούμε σ''αυτό. Αλλά μαθαίνουμε ότι από εκεί αρχίζει η φημολογία και ο κόσμος σκέφτεται ότι η FF.C δεν μιλάνε γιατί έχουν κάτι να κρύψουν. (Θωμάς) Για όποιον θέλει να μάθει κάτι, να ρωτάει προσωπικά τον ίδιο και να μην τον κατακρίνει απο τα λεγόμενα που έχει ακούσει.
- Σαν ανεξάρτητη παραγωγή οι "Σκληροί Καιροί" δεν κυκλοφόρησε σε πολλά αντίτυπα και τώρα πλέον είναι συλλεκτικό. Μείνατε ικανοποιημένοι μ''αυτήν την κυκλοφορία;
Δεν είχαμε και πολλές φιλοδοξίες, δεν περιμέναμε να γίνει καμιά επιτυχία ούτε να πουλήσει ιδιαίτερα. Απλά θέλαμε να το βγάλουμε, σαν ικανοποίηση ότι βγάλαμε δίσκο. Το να βγάλεις βινύλιο παραμένει κάτι πολύ δύσκολο, με τα CD έχει αλλάξει αυτή η νοοτροπία και ξέρουμε ότι σήμερα εύκολα μπορούμε να βγάλουμε κάτι, αλλά τότε το να βγάλεις δίσκο ήταν τεράστια σκέψη, σαν όνειρο. Μη ξεχνάμε ότι από τη στιγμή που βγήκαν τα CD πείνασε πάρα πολύ κόσμος, δεν υπάρχουν πωλήσεις και πάνω απ''όλα χάθηκε ο σεβασμός προς τη μουσική. Το βινύλιο δεν μπορούσε να αντιγραφεί, είναι πολύ διαφορετική αίσθηση, το πρόσεχες πάρα πολύ.
- Σκέφτεστε να το επανεκδόσετε κάποια στιγμή;
Όχι, έτσι όπως βγήκε είναι κάτι που πραγματικά έχει δώσει πάρα πολλά και μόνο του. Και μόνο που υπάρχει σ''αυτή τη μορφή είναι καλύτερα, όχι τόσο για τη μουσική αλλά για την κίνηση.
- Μπορεί να το βρεί εύκολα κάποιος;
Μόνο από μας, δεν υπάρχει σε μαγαζιά.
- Είχαν αρχίσει τότε τα live;
Ναι, τρομερές φάσεις. Πολύ κόσμος για την εποχή σε σχέση με τον κόσμο που ακούγε hiphop τότε. Οι περισσότεροι ήταν φίλοι μας, ήταν πολύ κλειστός ο κύκλος. Το πρώτο ήταν στο Β52, το ''88. Χαρακτηριστικό τότε ήταν το χορευτικό στοιχείο και μιλάμε για παρέα 50-60 ατόμων, όσο και αν ακούγεται υπερβολικό.